ویندوز 11 نسخه جدید سیستم عامل مایکروسافت است که بالاخره در ژوئن 2021 یعنی تیر 1400 معرفی شد. مایکروسافت پس از شکست ویندوز 8.1 نهایتا با انتشار ویندوز 10 در سال 2015 تقریبا توانست سیستم عاملی که میخواست را بسازد. حالا هم در سال 2021 ویندوز 11 را معرفی کرده و وعده انتشار آن تا پایان سال را داده است.
طبق اطلاعاتی که از تغییرات ویندوز 11 نسبت به ویندوز 10 فاش شده، انتظار میرود نسخهای که با آن طرف هستیم تغییرات اساسی در ظاهر و عملکرد داشته باشد و وعدههایی که در ویندوز 10 به واقعیت نپیوست را عملی کند.
در مورد تاریخ انتشار ویندوز 11 باید بگوییم که مایکروسافت وعده انتشار ویندوز 11 را برای اواخر سال 2021 میلادی اعلام کرده است.
طبق گفته مایکروسافت تقریبا تمام دستگاه هایی که در حال حاضر ویندوز 10 روی آنها نصب شده از اواخر سال 2021 آپدیت را دریافت میکنند. این روند تا سال 2022 ادامه پیدا میکند تا کم کم همه آپدیت ویندوز 11 را دریافت و نصب کنند.
آپدیت های بیشتر با حجم کمتر
مایکروسافت همچنین اعلام کرده که ویندوز 11 هم مانند 10 هر ماه آپدیت هایی برای بالا بردن کیفیت سیستم عامل خواهد داشت. به منظور بهبود عملکرد، این آپدیت ها تا 40 درصد کم حجمتر خواهند بود و مانند کروم بوک ها در پس زمینه ویندوز اجرا خواهند شد.
اما بخش متفاوت ماجرا این است که مایکروسافت به این نتیجه رسیده که باید مانند بقیه سیستم عامل های اندروید و مک و iOS فقط یک آپدیت سالانه منتشر کند نه دو تا. پس با اینکه قرار نیست از دست پیغام های آپدیت ویندوز خلاص شویم ولی اقلا به جای دو آپدیت سالانه یکی دریافت میکنیم.
با انتشار ویندوز 11 همه نگران این بودند که بدانند منظور مایکروسافت از سیستم های سازگار با ویندوز 11 چه بوده؟ و اینکه آیا قرار نیست همه سیستم هایی که ویندوز 10 رویشان نصب بود از ویندوز 11 پشتیبانی کنند؟
خبر بد اینکه نه، همه دستگاهها قرار نیست از ویندوز 11 پشتیبانی کنند. در واقع اگر بخواهیم صادقانهتر بگوییم طیف عظیمی از دستگاه ها دیگر با این ویندوز سازگار نخواهند بود. برخلاف ویندوز 10 که پشتیبانی بسیار بالایی داشت، این ویندوز به کانفیگی نیاز دارد که بیشتر سیستم های قدیمی تر از آن برخوردار نیستند.
پیش نیازهای سیستمی ویندوز 11 خیلی دقیقتر از ویندوز 10 است و به طور خلاصه میتوان موارد زیر را به عنوان مشخصات حداقل سیستم مورد نیاز برای نصب ویندوز 11 نام برد:
- کارت گرافیک DirectX 12 یا بالاتر
- درایور WDDM 2.0
- فرم ور UEFI با قابلیت Secure Boot
- چیپ TPM 2.0
- پردازنده 64-bit یا SoC
طبق این اطلاعات سیستم های 32 بینی به کل از دور حذف میشوند و نمیتوانید ویندوز 11 را روی آنها نصب کنید. برای اینکه بدانید آیا لپ تاپ یا کامپیوتر شما از ویندوز 11 پشتیبانی میکند یا نه بهتر است توضیحات بیشتر را در مقاله دستگاه های سازگار با ویندوز 11 بخوانید.
مایکروسافت در روزای ابتدای انتشار سیستم عامل اپلیکیشن PC Health Check را به عنوان راهی برای برآورد سازگاری دستگاه ها در سایت خود منتشر کرد. اما چند روز بعد در 28 ژوئن آن را برداشت و اعلام کرد که به زودی و پیش از انتشار ویندوز 11 دوباره آن را در دسترس قرار میدهد.
علت این تغییر این بود که افراد زیادی که از اپلیکیشن استفاده کردند نمیدانستند چرا دستگاهشان سازگار نیست و برنامه هم نمی توانست اطلاعات درستی در اختیارشان قرار دهد. پس فعلا چارهای نداریم جز اینکه منتظر باشیم مایکروسافت یک بار دیگر برنامه را در دسترس قرار دهد.
در این حین خواندن مقالهای که در بالا معرفی کردیم به نظر تنها راه ممکن برای بررسی سازگاری است.
اما ما در هر صورت نحوه استفاده از برنامه Microsoft PC Health Check را توضیح دادهای که میتوانید مطالعه کنید.
نکته: در نظر داشته باشید که اگر Secure Boot یا TPM لپ تاپ یا کامپیوتر خاموش باشد، احتمالا با پیغام «این کامپیوتر با ویندوز 11 سازگار نیست» روبرو خواهید شد. بنابراین قبل از هر کاری مطمئن شوید که روشن باشند. اگر نمیدانید چطور باید این کار را انجام دهید ما در مقاله TPM چیست و چطور آن را فعال کنیم همه چیز را توضیح دادهایم.
اگر هم در هر صورت با پیغام عدم سازگاری کامپیوتر مواجه شدید زیاد نگران نباشید. زیرا مایکروسافت اعلام کرده که ویندوز 10 تا سال 2025 آپدیت و بروزرسانی خواهد شد. پس کلی وقت دارید تا آن زمان یک لپ تاپ جدید بخرید!
از آنجایی که همه ما خیلی عجله داریم و نمیتوانیم این همه مدت صبر کنیم، پیش نمایش ویندوز خیلی از ما را خوشحال میکند. طبق گفته مایکروسافت، دانلود پیش نمایش ویندوز 11 از تاریخ 28 ژوئن 2021 یعنی 4 روز پس از معرفی در دسترس خواهد بود.
اگر قصد دانلود و نصب پیش نمایش ویندوز 11 را دارید و دستگاه تان هم با ویندوز 11 سازگار است، میتوانید خیلی راحت از سایت مایکروسافت دانلودش کنید. البته برای این کار لازم است به برنامه رایگان Microsoft's Windows Insider بپیوندید.
پیشنهاد ما به شما این است که اگر لپ تاپ تان خیلی قدیمی است، این ویندوز را نصب نکنید، چون احتمالا خیلی نا متعادل و ناپایدار عمل میکند.
اولین تغییر ویندوز 11 نسبت به ویندوز 10 که با آن مواجه میشوید جا به جا شدن منو استارت است. منو استارت تقریبا در همه سیستم عامل های مایکروسافت در گوشه سمت چپ قرار داشته ولی حالا به وسط صفحه منتقل شده است. از جمله تغییرات این منو میتوان موارد زیر را نام برد:
- آیکون استارت و باقی آیکون های Taskbar به وسط صفحه منتقل شدند
- حالت تکه تکه و آجری منو استارت حذف شده
- لیست آیکون برنامه ها و برنامه های اخیر به منو اضافه شده
کاشی های زنده یا Live Tiles که از ویندوز 8 به بعد با آنها آشنا شدیم حذف شدهاند و در عوض همه چیز شبیه منو های سیستم عامل اندروید شده است. البته اگر به وسط بودن منو عادت ندارید، این امکان وجود دارد که به سمت چپ یا راست منتقلش کنید.
به علاوه حالا میتوانید فایل هایی که اخیرا در آفیس باز کرده اید را در منو ببینید. فرقی نمیکند آن فایل در لپ تاپ باز شده باشد یا گوشی یا دستگاه دیگر.
اگر یادتان باشد از ویندوز 8 به بعد همه چیز در این سیستم عامل تیز و لبه دار شد. اما حالا با اعمال آپدیت ویندوز 11 تمام المان هایی که در صفحه میبینید مانند پنجره ها و صفحه منو استارت و .. دارای حاشیه گرد خواهند بود.
Multi-Window
در ویندوز 8 هر کدام از برنامه ها را که باز میکردید کل صفحه به آن اختصاص پیدا میکرد. مخصوصا وقتی اشتباها دستتان به برنامهای مانند videos میخورد و ناگهان کل صفحه تبدیل به پلیر میشد. اما ویندوز 11 به پنجره های چندگانه علاقه بیشتری دارد.
قابلیتی که به این منظور اضافه شده Snap Layout است که میتواند خیلی سریع برنامه ها را در دسکتاپ شما مرتب بچیند. این قابلیت چیزی مانند حالت Show Windows Stacked منوی تسک بار است ولی روی هر اپ در حال اجرا قرار داده شده است.
مثلا تصور کنید که 3 پنجره متفاوت در صفحه شما باز است و میخواهید صفحه را به سه قسمت تقسیم کنید تا همه را در کنار هم نشان دهد. برای این کار کافیست روی پنجره و روی کلید Maximize بین حالت های متفاوت چینش یکی را انتخاب کنید.
در هنگام استفاده از ویندوز 11 روی تبلت هم اگر چینش برنامه ها به صورت Side by side بوده باشد به صورت خودکار پشت هم Stack میشوند.
به لطف قابلیت Snap Group، ویندوز میتواند نوع چینش برنامه ها را ذخیره کند تا در اجرای بعدی همان چینش را پیاده کند. مثلا اگر دفعه پیش سه برنامه را با چینش خاصی در کنار هم قرار داده بودید، این بار که یکی از برنامه ها را باز کنید همه با چینش قبلی به نمایش خواهند آمد.
Multi-Monitor
با وجود اینکه 6 سال از انتشار ویندوز 10 میگذرد ولی مایکروسافت هیچوقت مشکلات مربوط به مانیتورهای چندگانه را حل نکرده است. از جمله مشکلات این بود که وقتی از دو مانیتور استفاده میکردید و لپ تاپ اصلی به حالت sleep میرفت صفحات هر دو مانیتور در یک مانیتور به نمایش در میآمدند.
خبر خوب اینکه در ویندوز 11 تغییرات بزرگی در بخش مانیتورها رخ داده که یکی از آنها همین به خاطر سپردن صفحات است.
این تغییر بدین معناست که ویژگی های ویندوز در مرحله اتصال و وصل کردن به مانیتور بهبود پیدا کرده است. در واقع زمانی که یک مانیتور را از ویندوز جدا میکنید، پنجره هایی که در آن مانیتور وجود داشتند به جای اینکه وارد صفحه مانیتور دیگر شوند در تنظیمات ویندوز 11 کوچک (Minimize) میشوند.
هر زمان که بخواهید دوباره مانیتور دوم را وصل کنید، ویندوز تمام پنجره ها را از حالت مینیمایز در می آورد و در مکانی که قرار داشتند میگذارد.
به نظر میآید مایکروسافت پروژه های نیمه تمام زیادی را در ویندوز 11 ادامه داده است. Microsoft Store برای اولین بار در ویندوز 8 و سپس در 10 لانچ شد، اما حالا آن را با تغییراتی بزرگ در سیستم عامل جدید مایکروسافت میبینیم:
- توسعه دهندگان نرم افزار میتوانند برنامه های قدیمی 32 بیت را در کنار اپ های UWP و PWA ارائه کنند
ا- پلیکیشن ها میتوانند در هر نوع Framework ساخته شده باشند. البته به شرط اینکه آن فریم ورک روی ویندوز هم جواب دهد
- ویندوز 11 به توسعه دهندگان اجازه میدهد از موتور Commerce یا سیستم پرداخت خودشان استفاده کنند
- 100 درصد درآمد اپلیکیشنها به توسعه دهندگان تعلق میگیرد و مایکروسافت هیچ سودی دریافت نخواهد کرد
- فیلم و برنامه های تلویزیونی هم در استور قابل تماشا هستند
- سرعت این فروشگاه نسبت به فروشگاه قبلی در ویندوز 8 بسیار بهبود پیدا کرده است
مهم ترین تغییر ویندوز 11 از نظر من همین پشتیبانی از برنامه های اندرویدی است که جایگاه آن را به کل عوض میکند. مایکروسافت حتی قبل از ویندوز 10 هم به دنبال این بود که بتواند اپلیکیشن های اندروید را در سیستم عامل ویندوز اجرا کند. اما پروژه توسط کمپانی لغو شد و حالا دارد در ویندوز 11 این قابلیت را اضافه میکند.
به کمک این قابلیت جدید شما میتوانید اپلیکیشن های اندروید را در مایکروسافت استور دریافت کرده و همانجا روی کامپیوتر اجرا کنید. منصفانه که نگاه کنیم میبینیم این امکان کار با اپلیکیشن ها را خیلی برای ما راحت تر میکند.
اجرای اندروید در ویندوز 11 با همکاری دو شرکت آمازون و اینتل و با به کارگیری اپ استور آمازون و فناوری Intel Bridge انجام میشود.
Widget
ویجت ها تحت عنوان News and Interests در ویندوز 10 وجود دارند اما حالا در سیستم عامل جدید اندکی تغییر کردهاند و با اسم widget شناخته میشوند. ویجت ها به طور کلی محتواهایی مانند اخبار، آب و هوا و .. را پوشش میدهند، اما پس از مدتی به کمک هوش مصنوعی و تحلیل رفتار شما، محتوای مورد علاقه شما را نمایش خواهد داد. شما میتوانید ویجت برنامه های دیگر را نیز به این بخش منتقل کنید تا دقیقا آن چیزی که شما میخواهید باشد.
Teams
مایکروسافت حتی پای Microsoft Team را هم به ویندوز 11 باز کرده است. کافیست روی آیکون آن در تسکبار کلیک کنید و با چت نوشتاری یا ویدئو کال با دیگران در ارتباط باشید. هرچند پیش از این Microsoft Team بیشتر برای اهداف سازمانی به کار میرفت ولی به نظر می رسد که مایکروسافت قصد دارد افراد دیگر را نیز به استفاده از آن ترغیب کند. مخصوصا که حالا به نظر میرسد مدیرعاملان جدید مایکروسافت قصد دارند اسکایپ را از دور خارج کنند.
اپ اسکایپ در آپدیت ویندوز 11 حذف نمیشود ولی در آینده دیگر روی هیچ دستگاه جدیدی به صورت پیشفرض نصب نخواهد شد. چه قابلیت ها و برنامه هایی از ویندوز 11 حذف شدهاند؟
مایکروسافت خودش صاحب یکی از کمپانی های بازی معروف یعنی Xbox است، پس انتظار میرود که به گیمینگ هم توجه خاصی نشان دهد. همین است که میتوانیم بهبود واضحی در عملکرد بخش های گیمینگ ویندوز 11 مشاهده کنیم.
DirectX 12 Ultimate و Xbox Game Pass for PC نمونه ای از تغییراتی هستند که شاهدش هستیم. اگر گیمر باشید حالا دیگر میتوانید با پرداخت هزینه ماهانه، به مجموعه ای از بازی های کامپیوتری دسترسی نامحدود داشته باشید.
اما جدای از این بهینه سازی ها 2 قابلیت جدید هم از سری X ایکس باکس به کامپیوتر راه پیدا کرده است.
Auto HDR
اولین قابلیت جدید HDR خودکار است که میتواند حالت HDR را به طور اتوماتیک برای بیش از 1000 بازی نسل قدیم ( که از HDR پشتیبانی نمیکنند) فعال کند. HDR مخفف High Dynamic Range بوده و امروزه به یکی از ویژگیهای حیاتی در تصاویر تبدیل شده است. سیستم های دارای HDR هایلایت های بهتری در تصاویر دارند و رنج گستردهتری از رنگ ها را پوشش میدهند.
بدون این قابلیت فقط بازی هایی که از HDR پشتیبانی میکنند میتوانند در سیستم های HDR اجرا شوند. اما حالا بازی های قدیمی هم میتوانند در ویندوز 11 با کیفیت عالی پخش شوند.
Direct Storage
دستگاه های دارای ویندوز 11 با قابلیت Direct Storage بهینه میشوند. این تغییر بدین معناست که این کامپیوترها (لپ تاپ ها) به یک NVMe SSD و درایورهای مناسب نیاز خواهند داشت.
در این کامپیوترها هنگام بازی، دیتا مستقیما از حافظه سیستم روی کارت گرافیک بارگذاری میشود و دیگر CPU درگیر نخواهد شد. انتظار میرود این قابلیت همانطور که در ایکس باکس جواب داد سرعت پردازش های بازی را در ویندوز هم کم کند.
آیا اکسسوری های دیجیتال من (ایربادز و..) با ویندوز 11 سازگار خواهد بود؟
بله، البته اگر این لوازم پیش از این با ویندوز 10 کار میکردند و حداقل سیستم مورد نیاز برای ویندوز 11 را هم دارند.
آیا ویندوز 11 از ویندوز 10 حجم بیشتری دارد؟
خیر. هر دو این ویندوزها تقریبا یک میزان از فضای دیسک را اشغال میکنند. هرچند در هنگام آپگرید به ویندوز 11 نیاز است که فضای بیشتری داشته باشید. ویندوز حدود 10 روز پس از آپگرید کردن، این فضای اضافه را خالی میکند.
آیا ویندوز 11 جایگزین ویندوز 10 است؟
تقریبا بله. چون ویندوز 11 نسخه بهینهتر ویندوز 10 است و با وجود اینکه مایکروسافت تا 4 سال دیگر آپدیت های ویندوز 10 را ادامه میدهد ولی بعد از این تاریخ رسما از دور خارج خواهد شد.
اگر از ویندوز 11 خوشم نیامد میتوانم دوباره ویندوز 10 نصب کنم؟
بله. پس از نصب ویندوز 11 یک دوره 10 روزه برایتان تعیین میشود که در آن بازه میتوانید سیستم عامل و همه فایل ها و اطلاعاتی که دارید را (بدون نیاز به بک آپ) به ویندوز 10 برگردانید. اما اگر 10 روز بگذرد باید از فایلها بکاپ بگیرید و Clean Install انجام دهید تا بتوانید به ویندوز 10 برگردید.